Retrospektiva Austrijske kinoteke u Beču prikazuje u martu 2020. godine filmove Luisa Bunjuela (1900-1983), Huana Antonija Bardema (1922-2002) i Luisa Garsije Berlange (1921-2010).
Posetioci Austrijske kinoteke biće u prilici da uživaju u filmovima Luisa Bunjuela kao i dva podjednako važna reditelja posleratne Španije – Berlange i Bardema. Početak njihovog rada označila je saradnja na crnoj komediji"Ovaj srećni par" (1953.). Nakon Drugog svetskog rata i Bunjuelovog egzila, oba režisera našla su se u središtu filmske obnove Španije i jasno se distancirala od zvanične kinematografije fašističke diktature.
Ozbiljni konflikti Bardema i Berlange sa španskom vlašću uslediće tek kad budu dostigli kreativni vrhunac, a njihovi filmovi osvojili brojne nagrade na međunarodnim festivalima. Bardem će podržati produkciju Bunjuelovog filma "Viridijana" (1961.) koji će, kao i mnogi njihovi projekti, biti zabranjen u Španiji. Komercijalni gubici, animozitet i antipatije filmske kritike ugroziće i gotovo zaustaviti karijere Berlange i Bardema sve do smrti Fransiska Franka 1975. godine.
Bardemova angažovanost, kritičnost i esteticizam stoje nasuprot Berlanginom bizarnom humoru, gubitku slobode i filmskom „snajperisanju“ društva. U "Dobrodošli, gospodine Maršal" (1952.) Luis Berlanga ismeva isključenje Španije iz pružanja američke pomoći u posleratnom periodu dok u crnoj komediji "Dželat" (1963.) iskazuje svoje protivljenje smrtnoj kazni: ostareli krvnik Amadeo uspeva da pronađe naslednika u poslu, ali neiskusni zet-dželat tek treba da izvede svoju prvu egzekuciju. Bardem u istom periodu stvara svoje značajne filmove: "Glumci" – o nepokolebljivoj strasti prema glumačkom zanatu, "Glavna ulica" – o gorkom razočaranju jedne neudate provincijalke i "Smrt jednog bicikliste" koji postaje manifest realističkog filma.
Demokratske promene doneće rediteljima mogućnost za slobodu izraza. Bardem napušta simbolizam i aluzije u korist jasnih formi. Kao član španske Komunističke partije ostaće veran njenim parolama i u tom duhu snimiti filmove "Most" (1976.), "Sedam dana u januaru" (1978.) i "Upozorenje" (1982.). U poslednjoj stvaralačkoj fazi Berlanga usmerava sarkazam ka dekadentnoj eliti i novonastalim strukturama moći. Tako u filmu "Četvrtkom, čudo" (1957.)lokalni moćnici šire lažne vesti o prikazivanju sveca kako bi od svog sela napravili turističku atrakciju. U filmu "Nacionalna puška" (1978.) Berlanga ismeva odgovornost srednje klase u pospešivanju Frankove diktature. Tako će 2002. godine ovaj reditelj posegnuti za neostvarenim projektom – scenom učiteljičinog sna iz filma "Dobrodošli, gospodine Maršal" koju 50 godina ranije nije mogao da snimi – i od nje napraviti kratki film "Učiteljičin san".
Pored različitih oblika cenzure, izbor filmova u Austrijskoj kinoteci se bavi i temom ravnopravnosti polova. Bardem tematizuje žensko pitanje i katolički moral u filmovima "Glavna ulica" i "Nikada se ništa ne dešava" (1963.). Nasuprot tome, Berlangini filmovi su obeleženi strahom od prevlasti i dominacije žena, pre svega film "Prirodna mera" (1974.).
Filmski program počinje 27. februara i traje do 2. aprila 2020. godine.
A member of Alco Group
